Dialektoloji lüğət
А
AADI – heç vaxt, qətiyyən, nabadə, olmuya-olmuya
AĞNAĞAZ – köməkçi avadanlıq.
ASMA – guya. Məs: Özünü elə göstərir ki, asma heç nə bilmir.
AL DİLİ ILƏ SORUŞMAQ – hiylə işlətməklə nəyisə soruşub öyrənmək.
ALIŞMA – mal kəsib ətini bölmək.
ARМАХ – bir şeyə aludə olmaq.
B
BАĞRIBARDAŞ – bir-birinə həddən artıq bağlanan adamlara deyilir.
BEÇƏRƏ - yazıq, fağır
BEYQAFIL – qəfil
BIY – təəccüb ifadəsi. Məs: Bıy, bu hardan çıxdı.
BİNƏSİF – yetərli; tələb olunan. Məs: Özümüzə binəsif tədarük gör.
BİRHOYRU – bir az. Məs: Birhoyru qonşuda oturub gəlirəm.
BİRCƏ QINNAQ – bir az, azacıq. Məs: Ondan bircə qınnaq da bu uşağa ver.
C
CАHАL / CAHAL-CUMRU – cavan, gənc
CIQQILI – lap balaca, azacıq
CİJİ – anaya müraciət forması kimi işlədilir.
CİRİ – 1-diribaş; 2-dağıdıcı bəla; Məs: 1) Elə ciri uşaqdır ki, getdiyi yerdən boş qayıtmaz. 2) Ay aranıza ciri ensin!
CULAMAQ – qoşmaq; calaşdırmaq; Məs: Məni bu işə culayana Allah lənət eləsin.
CОМUŞОТU – yabanı bitən тярявяз битэиси.
CIМХIR – büsbütün. Məs: Ət deyil e, cımxır yağdır.
Ç
ÇALXOY – kip olmayan; lax
ÇALPANOY – yağış növü
ÇАLМА – başa bağlanan örtük. Məs: Anan mən çalan çalmanı çalsın.
ÇATI –ipdən örülmüş uzun kəndir (əvvəllər keçinin qılından hörülərdi).
ÇIL-ÇIRPI – meşədə ağac qırıntıları
ÇITIX - odun yararkən ayrılan kiçik parça
D
DAMBAТ – özündənrazı, özünü dartan аdam
DARQURSAХ – hövsələsiz adam
DƏHMƏRLƏMƏK – işi başa çatdırmaq üçün cəld tərpənmək
DİNŞƏMƏK – hiss etdirmədən diqqətlə qulaq asmaq
DİNAZ – qınaq, el qınağı
Е
ЕRTƏ – tez (savax ertə, səhər tezdən)
EYMƏNMƏK – qorxmaq
Ə
ƏNGƏZDƏMƏK – bərk döymək
ƏSDAH, əsdahını öyrənmək – düzünü öyrənmək
ƏSVƏL (əsvəlli) – əsas, mühüm
F
FƏNƏ – cəza. Məs: Özünü yaxşı apar, yoxsa fənəni verərəm.
FƏFİK – qorxaq; ağciyər
G
GAP – söhbət
GÖYƏZƏ – acgöz; tamahkar, gözü doymayan.
GƏVƏZƏ – yekəxana
GÜNÜ – kişinin birinci arvadının üstünə gətirdiyi ikinci arvad
H
HACAT – alət
HANCARI – necə
HASА – əsa
HÖYLƏKİ – ütələk
Х
XAYLAQ – cins; (yalnız insan haqqında) Məs: Belə məclisə qadın xaylağının getməsi düz deyil.
XAXANAZ – ədəbsiz əyləncə, bir yerə toplaşıb mənasız söhbətlər etmək. Məs: Filankəsin evində hər axşam xaxanaz olur.
İ
İVNƏ – xain, qəlbiqara, aravuran
İDARA – məhsul. Məs: Qışın idarasını yayda görərlər.
K
KАHАL – kеy аdаm
KАLАFА – uçub dağılmış qаrаdаm yеri
KƏKİL – başı qırxarkən ön tərəfdə saxlanılan saç
KİRİŞ - cəhrənin ipi. Tez üzülməsin deyə saqqızla boyanırdı.
KİLKƏ – çöküntü, xılt. Məs: Qabın dibinə əl qalında kilkə yığılmışdı.
KIXMIX – talaşa; Ocağı tez qalamaq üçün altdan bir-iki kıxmıx qoy.
Q
QAVQARMAQ – qablaşdırmaq
QAHIR – qəhr
QIRBORA – cox duzlu
QIRIŞMAL – söyüş mənasında işlədilir
QIMIŞMAQ – dodaqaltı gülümsəmək
L
LAĞAR – kotanın əkin zamanı açdığı cızı
LAYDIR – nərdivan – (ot daşımaq üçün arabaya bərkidilən yanlıq
LƏĞVƏ – ləqəb. Məs: Kənddə elə adam qalmayıb ki, ləğvə qoşulmasın.
LIXCIM – bol; həddən çox
LEJƏN – çoxlu, bol (bu il meyvə lejənidi)
М
MAYFA – şikəst
MALMADIQ – key, əfəl
MAZARRAT – müxənnət
N
NAÇAX – xəstə
NACAQ – kiçik balta
NAVALIX - günahsız, bir işdən xəbərs. Məs: Bu navaxılığın heç nədən xəbəri yoxdur.
О
OD-YALOY – qoçaq oğlan uşağına deyilir
Ö
ÖRƏNƏ – otaracaq
P
PAMPAQ – az hərəkətli; qorxaq
PASALAQ - ərazi, zona. Məs: Bu pasalaqda belə şəyə rast gəlmədim.
PAZAX – arıq mal əti
PATAVA – ayаqqabıda palçıq topası
R
RAKKI – sabun (deyilənə görə ikinci dünya müharibəsi illərində Gürcüstana xaricdən “Rakki” firmasının istehsalı olan sabun gətirilib. Elə o vaxtdan əl-üz sabununa rakkı deyilib.)
S
SIFQARMAQ – qabın dibini tamam boşaltmaq
SALAMOY – ağacdan meyvə saldırmaq və ya başqa məqsədlə atılan ağac parçası
SƏVİ – fağır. Məs: bu səvinin nədən xavarı var
SƏVƏRMƏK – uzanmaq
Ş
ŞALAX – azacıq gen olan; Bu paltar şalaxdır, ona yaraşmır.
ŞAMARTA – əyləncəli şənlik
ŞAPATOY – dava-dalaş
Musa NƏBİOĞLU
(davamı olacaq)
Mənim yaşıdlarım, günlər ötüşsün,
Bura üz tutmağa üzümüz olsun.
Bir gün Tut ağacı yığsa bizi də,
Söhbət eləməyə sözümüz olsun!
Eldar Hacıyev
ELAN !
Bizim mail abunə
Valyuta məzənnələri | ||
Azərbaycan manatı | ||
(RUB) | //-// | |
(GBP) | //-// | |
(EUR) | //-// | |
(USD) | //-// | |
Friday | +13° | 0° | |
Saturday | +12° | 0° | |
Sunday | +14° | +2° | |
Monday | +12° | +1° | |
Tuesday | +11° | -1° | |
Wednesday | +10° | +1° |